Slovenya’nın Toskana’sı: Gorişka Brda

Gürcan Elbek yazdı

Bu hafta, buram buram Akdeniz kokusunu ve dokusunu soluyacağımız cennet gibi bir yeri gezeceğiz. Yemyeşil doğası, tertemiz köyleri, harika taş evleri, göz alabildiğine uzanan üzüm bağlarıyla Slovenya’nın Toskana’sını dolaşacağız. Pırıl pırıl Soça Nehri, harika şarapları, güzel yemekleri, leziz meyveleri ve cana yakın insanlarıyla, İtalya sınırının hemen yanında yer alan Güneybatı Slovenya’da, Gorişka Brda isimli cennet gibi bir bölgeye gidiyoruz.

Şmartno yakınındaki gözetleme kulesinden Gorişka Brda görünümü

Slovenya’nın Toskana’sına doğru…

Güneybatı Slovenya’da mutlaka gidilmesi gereken yerlerden biri, Gorişka Brda. Ljubljana’dan 120 km mesafedeki bu bölge, Slovenya’nın Toskanası olarak da anılıyor. Kara Şimşek ile, güneşli ve tertemiz bir havada, Gorişka Brda’ya doğru ilerliyorduk.

Bu güzel bölgede araba kullanmak çok keyifli. Bölgenin dingin ruhuna eşlik eden yeşilin tonlarıyla harmanlanmış doğal görüntüleri izlerken mest oluyordum. Hayatın, huzurla ve sorunsuz aktığı anlardı. Yolda, yumuşak bir süzülüşle kayıyorduk sanki.  2014 yılının Ağustos ayı sonunda yaptığım bu yolculukta çok huzurluydum. Korona salgını nedeniyle kısıtlanmış hayatlardan eser yoktu o günlerde.

Taş evlerin güzelliği…

Sıklıkla yol kenarı manzaralı yerlerde, kasabalarda, köylerde duruyordum. Geçtiğim yollardaki taş evler ilk dikkatimi çeken yapılar olmuştu. Taş evleri gördüğümde kendimi Ege’de hissetmeye başlamıştım. Ege’de olmak bana ayrı bir huzur, enerji ve yaşam sevinci verir her zaman. Bu evlerin yarattığı izlenimle böyle bir ruh haline girmeye başlamıştım.

Gorişka Brda yolunda taş evler

Yol, yeşilin tonları ve doğanın baş döndürücü kokuları eşliğinde ilerliyordu. Sık sık durup etrafı izliyordum. Pırıl pırıl akan Soça Nehri üzerine kurulmuş, tren yolunun devamı, eski bir taşyapı olan Solkan Köprü’sünü seyrediyordum durduğum yerden.

Soça Nehri üzerinde Solkan tren köprüsü ve yeşil araziler. 

İtalya ile benzer ama çok hesaplı cennet bir bölge…

Toskana, İtalya’nın üzüm bağları, sakin köyleri, dünyaca tanınan şaraplarıyla ünlü bir bölgesi. Turizm tutkunlarının büyük meblağlar ödeyerek gittiği bir yer. Gorişka Brda kesinlikle Toscana tadını size yaşatacak bir yer olmakla birlikte çok ucuz bir seçenek idi 2014 itibarıyla. Güney Slovenya’da, neredeyse İtalya’dakinin yarı fiyatına, daha doğal biçimde ve huzurlu bir ortamda gezmek mümkündü.

Slovenya’da çok güzel günler geçirmiştim. Yol, şimdi daha güneye ilerliyor ve beni Adriyatik’e doğru götürüyordu. Bu gezide Balkan ülkelerine odaklanmıştım; bunun ne denli doyurucu ve ruhuma uygun bir seçim olduğunu her adımda hissediyordum. Arabam Kara Şimşek ile yaptığımız bu uzun süreli geziyi hayatım boyunca unutmayacağım.

Genç bir bahriye subayı olarak Deniz Kuvvetlerimizde görev yaptığım yıllarda gittiğim İtalya’yı sevmiştim. Yol da beni İtalya’nın çok yakınına doğru çekmişti, ama o günler için oraya gidesim yoktu. Odaklandığım gezi Balkanları kapsayacaktı; özellikle de bugün bölünmüş olan, eski ve güzel ülke Yugoslavya’dan kopmuş, koparılmış ülkeleri görmek çok büyük bir anlam ifade ediyordu bana. Bu rotadaki gezimde, tarihe dokunarak, olanları çok daha iyi anlarken, bu bölgenin doğal güzelliklerini görmenin, kültürünü yaşamanın mutluluğu içindeydim. Zaten güney Slovenya’daki Gorişka Brda da, İtalya’yı ayağıma getirecekti.

Gorişka Brda’da ilk gece…

Gorişka Brda’ya geldiğimizde, engin ovalar ve çok uzaklarda Adriyatik’e kadar uzanan bir görüş alanı vardı. Bu ferah bir bölgede yemyeşil Akdeniz iklimi kucaklamıştı bizi. Pahalı bulduğum bir iki yer sonrasında, yakınlardaki köylerden biri olan Zali Breg’de bir ev tutmaya karar verdim. Müstakil bir evin alt katında, mutfağı, banyosu, önünde terası, bahçesiyle benim için tam bir meditasyon noktası olan bu evde kalacaktım. Sahipleri, Boris ve tatlı eşiyle İngilizce konuşamamıştık ama yarım yamalak bir Almanca işimizi görmeye yetmişti.

Zali Breg’de kaldığım ev.

Kaldığım evden görüntüler.

Eve girdiğim andan itibaren büyük bir huzur ve keyif hissetmiştim. Gece, Ağustos böceklerinin ötüşleri haricinde ses çıkmayan köyde, ev sahiplerimin ikramı olan beyaz şarabı yudumlarken Grup Gündoğarken, Bülent Ortaçgil ve MFÖ’nün şarkıları bana eşlik ediyordu. Evin gecelik ücreti 25 Euro kadardı. O kadar güzel dinlendim ki, bu tertemiz evde sabah uyandığımda yeniden doğmuş gibiydim.

Gorişka Brda’dan görünümler.

Balkanları arabayla gezmek, gezinize büyük bir değer katacaktır. Bu rotanın, zaman yaratabilenler için, mümkünse mutlaka arabayla gezilmesini öneririm. Aksi takdirde, turistik paket dışına biraz zor çıkılır. Arabayla gezilmesinin neredeyse şart olduğu yerlerden biri de bugünkü yazımıza konu olan Gorişka Brda bölgesi.

Arabamın ilerlemiş yaşı nedeniyle her an sorun çıkarma ihtimali vardı kafamda. Bu yüzden gezi mottomu, “Nerde Trak Orda Bırak” olarak seçmiştim. Sanki arabayı orada bırakıp geri dönecekmiş gibi. Oysaki, o an için neredeyse ardımızda kalan 4000 kilometrede, yolda bırakacak büyük sorunlar yaşatmamıştı bana. Aziz dostum Kara Şimşek’e çok teşekkür ediyorum. Bulgaristan, Sırbistan, Budapeşte, Bratislava derken Slovenya’da devam eden bir akışla ilerliyordu yolculuk. Gönlünüzce bir hız ve rotada, istediğiniz kadar konaklayarak Balkanları gezmek, umarım bir çoğunuza nasip olur.

Aşağıdaki Gorişka Brda bölge haritası size neden araba gerektiği konusunda fikir verecektir.

Gorişka Brda Bölgesi ayrıntılı krokisi.

Gorişka Brda’nın Slovenya’daki yeri.

Gorişka Brda’daki gezi noktaları…

Gorişka Brda, Soça Nehri ile İtalya sınırı arasında, birbirine yakın üzüm bağlarıyla irtibatlanmış köylerden oluşan bölge. Tüm köyler, tipik Akdeniz mimarisi, sükunetli ortamları, hemen köyün içinden başlayan üzüm bağlarıyla cennetten birer köşe adeta.

Gorişka Brda, güney Slovenya.

Benim gezdiğim köyler: Şmartno, Zali Breg, Dobrovo, Medana, Gonjace, Kozana oldu. Bunların haricinde de gidilecek yerler var elbette.

Bu bağlamda gezi planlamasına faydası dokunacağını düşündüğüm bazı internet sitelerini aşağıda sunuyorum sizlere:

https://www.slovenia.info/en/places-to-go/regions/mediterranean-karst-slovenia/brda

http://www.sloveniaforyou.com/WineSlovenia_GoriskaBrda.htm

Şarap, yemek ve zevk…

Bu bölgede neredeyse her aile, marka haline getirdiği kendi şaraplarını üretiyor. Yüzlerce ailenin üretim yaptığı Gorişka Brda bölgesi, şarap ve sukunet tutkunları için bire bir. Bir şekilde sohbete başlarsanız birçoğu evinin altındaki mahzene veya evine davet edip şaraplarını tattırıyor size.

Ailelerin şarap mahzenlerinden biri.

Buraların haricinde son derece güzel sunumlarla şarap tadımı ve yemek servisi yapan restoranlar var bölgede. Gurme tat arayanlar için farklı bir nokta olacağına eminim. İtalyan, Akdeniz ve Sloven mutfaklarının değişik örneklerini deneyebilirsiniz.

Gorişka Brda’da bazı restoranlar.

Bölgedeki evlerin yanında tarihi binalar, kaleler, şatolar, kiliseler de sık ziyaret edilen yapılar. Ayrıca Şmartno yakınında, İkinci Dünya Savaşı sonrasında meçhul askerler için dikilmiş bir anıt ve hemen yanındaki gözetleme kulesi, ziyaretçilerin durakları arasında. Gözetleme kulesinden Adriyatik’e kadar uzanan engin görüntü, bölgenin kuşbakışı olarak en güzel izlenebileceği yer.

Tarihi yapılar, gözetleme kulesi ve çevrenin kuşbakışı görünümü.

Gözetleme kulesindenden 360 derece görünüm.

Gorişka Brda’da doğa yürüyüşü yapabileceğiniz çok sayıda parkur bulunuyor. Bunlardan biri Krçnik yakınlarındaki doğal taş köprü denilen yere giden yürüyüş rotası. Bölge, bisiklet sevenler için de uygun bir yapıda. Bunun yanısıra Soça Nehri’nde yapacağınız rafting, gününüze keyif katacak dış alan etkinliklerinden olabilir.

Bir önceki yazıda söz ettiğimiz Birinci Dünya Savaşı’nın zorlu Isonzo Cephesi, bu bölgeleri de kapsıyor. O nedenle bölgede açılmış tüneller ve korunma mevzileri de görülebilecek yerler arasında.

Gorişka Brda’da yapılacaklarla ilgili bilgiler veren aşağıdaki internet sitesini inceleyebilirsiniz:

https://www.nina-travels.com/things-to-do-in-goriska-brda-slovenia/

Saklı bir cennet…

Gorişka Brda, saklı bir cennet. İnsanların henüz kirletemediği ve bozamadığı nadir yerlerden biri. Yolu Slovenya’ya düşenlerin, hele bir de şaraba merakları varsa, mutlaka ziyaret etmeleri gereken bir bölge. Ljubljana’ya sadece bir saat sürüş mesafesinde. Herşeyden öte, son derece huzurlu. Tabii tekrar hatırlatmak isterim, benim gezdiğim 2014’den bu yana orada da bir şeyler değişmiştir mutlaka. Ama ne kadar değişirse değişsin, Gorişka Brda’dan keyif alıp, mutluluk duyacağınıza eminim.

Güzel bir hafta geçirmenizi temenni ediyorum. 

Sevgi ve saygılarımla.

[email protected]

www.gurcanelbek.com