Yabancılara vatandaşlık çetesi-7… SPK’da hareketlilik: ‘Pansuman değil, ameliyat geliyor’

Eray Çelebi yazdı…

Duydum ki ‘vatandaşlık çetesi’ beni özlemiş. Sağda solda ‘gazetecinin elinde rapor, bilgi kalmadı’, ‘dava açtık, sustu’ gibi söylentiler kulağıma gelince ‘biraz korku iyidir’ diye gülümsemedim değil. E madem bu kadar özlediler, hasrete son verme vaktidir.

Bu arada aramızda kalsın, hala bir dava açan olmadı. Defalarca seslendim ama dava açmadıkları gibi bunun üzerinden caka satmaları sizin takdiriniz.

Tekrar yineliyorum; bu davayı açın, açın ki yabancılara vatandaşlık satacağım diye fiyat şişirdiğiniz gerçek dışı değerleme raporlarınız mahkeme huzurunda kayıtlara geçsin.

Neyse, doğruyu benden duyun. Daha önce yazdığım 9 yazıdan sonra hangi adımların atılacağı konusunda süreci izlemek ve bilgileri netleştirmek önemliydi. O yüzden ‘vatandaşlık çetesi’ yazı dizisine ara zamanıydı.

***

VAZİYET VE MANZARA-İ UMUMİYE

1 ay önce son yazımda size genel tabloyu özetlemiştim;

“Vaziyet ve manzara-i umumiye: Konut fiyatları şişmiş, para ile satılan vatandaşlık 10 yılın sonunda Türk vatandaşını kendi yurdunda kiracı yapmış, ülkenin Merkez Bankası Başkanı bile ‘kiralar pahalı, ev bulamadık’ diye sitem ediyor. Bizi bu bataklıktan çıkaracak fiyat manipülasyonu yapan firmalara ceza vermekle görevli Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği’nin (TDUB) yönetim kurulu gerçek dışı raporlara imza atan firmalarla dolu. Yönetimde bulunan Başkent Değerleme Firması 5 milyonluk parsele 150 milyon fiyat biçmiş, TDUB Başkanı Yaşar Bahçeci’nin sahibi olduğu Eva yabancıya vatandaşlık satacağım diye 5 milyonluk konutu 10 milyon göstermiş. Bir diğer yönetim kurulu üyesi Prof. Dr. Harun Tanrıvermiş, gayrimenkul baronlarının bilgisine başvurduğu birisi olarak TDUB’da kadrolaşıyor (GYODER Yüksek İstişare Kurulu üyeliği), kendisi ve öğrencileri ‘akçeli işler’ iddiasıyla gündeme geliyor.”

BİZİ BU AYIPTAN KURTARIN

Ve ardından şu çağrıyı yapmıştım:

‘Kılı kırk yarıp alnının teriyle ekmeğini kazanan değerleme sektörünün namuslu isimleri bizi bu ayıptan kurtarın!

Sermaye piyasasını adil ve şeffaf yönetmekle görevli Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) bizi bu ayıptan kurtarın!

Üzerinde şehit kanı bulunan vatan toprağına dönük talanı durdurun, başımızı sokacak dört duvarın hayalini kurmayı çok görmeyin bize!’

SEÇİMLİ GENEL KURUL TALEBİ

Bu çağrının ardından günler sonra TDUB’un mali genel kurulu yapıldı.

Toplantıda yazılarımızdaki tespitlerimizin birçoğu genel kurul kürsüsünden de dile getirildi, TDUB yönetimine sorular soruldu. Aynı zamanda seçimli bir genel kurul yapılması gerekliliği gündeme geldi. Ancak mevcut yönetim sorulara yanıt vermekten kaçındı, yönetimin değişmesi konusundaki görüşlere kulak tıkadı.

Genel kurulda son yazıda dile getirdiğim eksik imzalarla (Yönetim kurulunun toplanabilmesi için üyelerden en az beşinin toplantıya katılması gerekir) yeter sayısı oluşmadan, 4 kişiyle kararlar alındığı bilgisine yine yanıt verilmedi.

Bunlar beni şaşırtmaz, zira TDUB yönetiminde bulunan bazı firmaların ve yöneticilerinin usulsüz işleri artık herkesin malumu. Ben söylemekten yoruldum, siz duymaktan sıkıldınız!

TARTIŞMALI DİVAN

Ancak ne yalan söyleyeyim, divanın bile tartışmalı bir isme verilmesini beklemiyordum!

Makro Değerleme Firması’nın ortağı Ayşe Evcin’den bahsediyorum.

Ayşe Hanım’a divan başkanlığı görevinin verilme nedenini merak ediyorum.

Acaba sebep, Makro’nun yönetim kurulu başkan yardımcısı Ercan Canaslan’ın başkan olduğu Gayrimenkul ve Geliştirme Yönetimi Derneği’nin(GGYD) onursal üyesinin Prof. Dr. Harun Tanrıvermiş olması olabilir mi?(!)

Harun hocamızı hatırlarsınız, ‘hoca ve öğrencileri’ yazısında TDUB’da kadrolaştığı iddialarıyla gündeminize taşımıştık.

Sanırım hocamız divanı da ‘yabancı’ya bırakmamış!

İşte Harun hocamızla yakın ilişkide olan ve divan başkanlığı görevi verilen Makro’nun ortağı Ayşe Evcin, vatandaşlık konusu olan hileli bir rapora imza atmış.

6 MİLYONLUK DAİREYE 11 MİLYONLUK FİYAT

İstanbul Beylikdüzü Marina Yaşam Sitesi’nde 21 Ağustos 2023 tarihinde gerçek dışı bir rapor düzenlenmiş.

Söz konusu sitede değerleme raporu hazırlayan Makro, Dubleks 4+2 175 m2’lik bir dairenin fiyatını yabancının vatandaşlık alması için gerekli 400 bin doların üstüne çıkararak, 438 bin dolar(11 milyon 915 bin lira) olarak belirlemiş.

Aynı sitede aynı özelliklere sahip başka bir ilanda fiyat, raporun üzerinden 5 ay geçmesine rağmen tam olarak 5 milyon 700 bin lira! Yani tam iki katı kadar fiyat şişirmiş Makro!

Rapora imza atan uzman Serkan Kaya, denetmen Ufuk Kozal, sorumlu değerleme uzmanı ise Ayşe Evcin.

‘Hiç genel kurulda divan görevini üstlenmiş bir isim hileli iş yapabilir mi’ demeyin, konu TDUB ise her şey mümkün!

***

SINAMA: EVA’YA DA CEZA VERİLECEK Mİ?

‘Neden bu kadar TDUB ile uğraşıyorsun’ diye soranlar oluyor bazen. Defalarca yazdık, tekrar söyleyelim; TDUB, yabancılara vatandaşlık satılması hedefiyle fiyat şişiren değerleme firmalarına ceza vermekle yükümlü de ondan…

Eğer caydırıcılık görevlerinden birisi TDUB’a verildiyse, mesele ‘vatandaşlık çetesi’, vatan toprağını talan etme girişimi ise bıkmadan, usanmadan sormaya devam edeceğiz.

Bu yüzden yazılarımıza başladığımız ilk gündem itibaren cezaların verildiği adrese, TDUB Disiplin Komitesi’ne dikkat çekiyoruz.

Biz yazılara başlamadan önce ceza dosyaları raflarda bekliyordu. Gerçek dışı hileli raporları isim isim yazmamız sonrası ise TDUB cezaları incelemeye başladı.

Geçen hafta TDUB Disiplin Komitesi, Veryansın Tv’nin gündeme getirdiği 5 milyonluk parsele 150 milyon değer biçen TDUB Yönetim Kurulu üyesi Başkent Değerleme Şirketi’ne 174 bin lira idari para cezası verdi.

Ancak bildiğiniz gibi fiyatlarını şişiren ve yönetimde bulunan tek kurum Başkent değil.

TDUB Başkanı Yaşar Bahçeci’nin sahibi olduğu Eva Değerleme Firması ve Yine Bahçeci ile aynı listeden seçimlere giren ve TDUB’un Denetim Kurulu üyesi olan Erdeniz Erbey’in sahibi olduğu Yeditepe Taşınmaz Değerleme firmalarının fiyat manipülasyonu yaptığı raporlarını gündeminize getirmiştik.

KORKU DAĞLARI SARMIŞ

Ayrıca ‘hokus pokus dükkan’ yazımızda yine Eva’nın hacmi olmayan Esenyurt’ta bulunan bir AVM’deki 14 m2’lik bağımsız bölümün bir insanın zar zor geçeceği bir delikle 384 m2 daha büyüdüğünü ve 406 m2’ye tamamlandığını anlattık. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en kötü raporları sıralamasında ilk beş için benim adayımdır bu rapor. Onlar da farkında. Benim Eva’yı yazdığım ilk yazıdan bir gün sonra söz konusu raporu revize edip GABİM’e (Gayrimenkul Bilgi Merkezi) göndermişler. Ayrıca kendi sistemlerindeki bütün raporları da ‘dışarı’ya çıkmasın diye erişimi kısıtlamışlar. Korku dağları sarmış anlayacağınız.

İşte bu raporlara imza atan firmalara ceza verilip verilmeyeceğini dikkatle izliyoruz.

Daha önce de söylediğim gibi; hakkaniyet, herkese eşit ve adaletli davranmaktır. Adaletin olmadığı yerde düzen kuramazsınız. Hele hele konu vatandaşlıksa, vatan toprağını talan etmekse atacağınız bir yanlış ya da eksik adımın bedeli büyük olur.

Bu kapsamda TDUB Disiplin Komitesi’nin görevi oldukça kritik. Ancak ne yazık ki komitenin üzerinde yönetim kurulunun tartışmasız bir baskısı var. Nasıl olmasın!

Disiplin komitesi adayları başkan ve yönetim kurulu üyeleriyle seçimlere ortak listeyle giriyor. Son seçimde de seçilen TDUB Disiplin Komitesi üyeleri Caner Henden, Özgün Devrim Başara ve Çağatay Barutçu, Yaşar Bahçeci ile birlikte delegelerde oy istemişti. Seçimlere ortak girdiğiniz bir yerde disiplin komitesi tarafsız, özgür bir karar alabilir mi?

Cevap belli, hayır!

SPK’DAN ADIM: DİSİPLİN KOMİTESİ YENİDEN DÜZENLENİYOR

Bu noktada size güzel bir haber vereyim, yalnızca ben böyle düşünmüyorum.

Geçen hafta SPK’daki güvenilir bir kaynaktan aldığım bilgiye göre SPK, TDUB Disiplin Komitesi’ni daha tarafsız bir yapıya dönüştürmek için harekete geçmiş.

Komitenin seçimle gelmeyen, bağımsız hukukçulardan atama yoluyla oluşturulması konusunda SPK’nın çalışma yaptığını öğrendim.

Düzenleme için mart ayına (kuvvetle ihtimal seçim sonrası) işaret ediliyor.

‘PANSUMAN DEĞİL, AMELİYAT GELİYOR’

Ancak kaynağım, düzenlemenin disiplin komitesi ile tarafsız kalmayacağını, ciddi değişikliklerin geleceğini söyledi.

Nedir bunlar diye sordum, yanıt vermedi ama şu ifadeleri dikkat çekiciydi;

‘Pansuman değil, ameliyat geliyor.’

Bu sözlerden TDUB’un yapısını ve görevini düzenleyen ‘statü’ ile değerleme firmalarının yapısını düzenleyen ‘tebliğ’ konusunda da ciddi değişiklilerin geleceğini anlıyorum.

‘HASTA’YA DA SORULACAK MI?

Ancak herkesin huzurunda şu soruyu sormak görevimiz;

Ameliyat, ‘hasta’ya da sorulacak mı?

Statü ve tebliğ değişikliği değerleme sektöründe tartışmaya açılacak mı? Sektör paydaşları katkı sunabilecek mi?

SPK ve TDUB’un bu konuda olası değişiklikleri tartışmaya açmasının, daha kurumsal bir düzenleme konusunda kritik olduğunu düşünüyoruz.

Bu noktada TDUB’un daha şeffaf, adil olması gerektiğini ve değerleme sektörünün daha iyiye gitmesini isteyen herkesten katkı bekliyoruz.

Gelecek yazılarda ‘nasıl bir TDUB, nasıl bir değerleme sektörü’ sorularına yanıt arayacağız.

Ama unutulmasın, bir yandan da hileli raporları açıklamaya devam edeceğiz, hani ‘gazetecide rapor kalmadı’ diyorlar ya… Hala anlayamadılar, ne bizde rapor biter ne de namuslu değerleme uzmanlarının adalet ve vicdan arayışı!