(E) Hava Pilot Tümgeneral Beyazıt KARATAŞ ve Makina Mühendisi Fazıl ALTAY hazırladı…
UÇAN BİLGİSAYAR F-35‘LERİN TEKNİK SINIRLANDIRMALAR ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
1. GİRİŞ:
İlk kez, M5 Ulusal Güvenlik, Savunma ve Strateji Dergisi’nin 354’üncü Ocak 2021 sayısında birinci bölümü yayımlanan, ikinci bölümü Şubat 2021 sayısında yayımlanacak olan “Uçan Bilgisayar F-35‘lerin Teknik Sınırlandırmalar Üzerinden Değerlendirilmesi” konulu makalemiz ilgi çekmiş ve yapılan geri dönüşler olumlu olmuştur.
Veryansın Tv okuyucuları için yeniden düzenlediğimiz makalemizin “birinci bölümünü” son günlerde yine alevlenen F-35 tartışmalarına ışık tutması açısından bilgilerinize sunuyoruz. Aslında teknik konuları yazarken veya anlatırken çok daha fazla kitleye ulaşmak ve mümkün olduğu kadar sade bir dil kullanmak önemli amaçlarımızdan birisidir. Bu husus özellikle Türkiye’nin gündemini meşgul eden/edecek F-35 ve S-400 olunca daha da önem kazanmaktadır.
Daha önce yayımlanan F-35 uçaklarına ilişkin kazaları ele alan makalemizin hazırlanması sırasında kazaların nedenlerini daha iyi anlayabilmek, incelemek ve anlatabilmek açısından ayrıca F-35 uçaklarına ilişkin teknik ve yapısal problemleri ele alan bir makale hazırlamanın da uygun olacağını değerlendirmiş ve hazırlıklara başlamıştık.
Yeni makalemiz aslında bir önceki yazımızın devamı niteliğindedir. F-35’lere ilişkin yeni makalemizin; konunun özünden fazla ayrılmadan tablo ve görsellerle desteklenerek sıkıcılıktan uzak olmasını, büyük bölümünün daha önce yayımlanmamış bilgileri içermesini, başvuru dokümanı ve referans olarak kullanabilmesini amaçladık.
2. F-35’LERİN ORTAK YAPISAL PROBLEMLERİ
a. F-35’lerin Sınırlı Stealth Kapasitesi:
Stealth/Hayalet uçakların temel tasarım özelliklerinden birisi, Radar Kesit Alanın-RCS (RCS-Radar Cross Section) daha az olması ve radarlar tarafından en az şekilde algılanabilmesi için dış silah yüklerinin gövde içinde taşınmasıdır.
Radar Kesit Alanı-RKA (Radar Cross Section-RCS) 1; Bir nesnenin radarla ne kadar uzaktan tespit edilebilir olduğunun ölçütüdür. Bir uçağın RCS’si fiziksel şekline, malzemelerine, antenlerine ve diğer sensörlerine bağlıdır.
1RCS: Radar Cross Section, Radarda bıraktığı izi temsilen m2 olarak ifade edilen kesit alanı. Stealth bir uçakta <0.01 m2 olması beklenir.
F-35’ler; Görsel-1’de görüldüğü gibi mevcut durumda gövde içinde sadece 4-5-7-8 nolu istasyonlarda silah yükü taşıyabilir. 5-7 nolu istasyonlarda sadece 1’er adet AIM-120 AMRAAM (Advanced Medium-Range Air-to-Air Missile-AMRAAM) Aktif Radar Güdümlü Hava-Hava Füzesi taşımakta ve bu istasyonlara hava-yer mühimmatı takılamamaktadır. 4 ve 8 nolu istasyonlara ise görevin durumuna göre ya Hava-Hava (A/A-Air to Air) 2 adet AIM-120, ya da 2 adet Hava-Yer (A/S-Air to Surface) mühimmatı takılmaktadır.
Görsel-1: F-35’lerin Stealth Olarak Kalması İçin Gövde İçindeki Mühimmat İstasyonları 4-5-7-8
F-35A’nın harici yük istasyonlarına “Beast Mode”da Görsel-2’de olduğu gibi silah yüklendiğinde uçağın ne kadar Radar Kesiti-RCS (Radar Cross Section-RCS) artışı olacağını yaptığımız “Matlab Tabanlı” simulasyon programının çıktılarından öngörebiliyoruz. Bu konuda ayrıca hazırlanmakta olan ve dikkatinizi çekecek detaylı bir makaleyi de ileride yayımlamayı planlamaktayız.
Görsel-2: F-35 Uçağı Harici Yük İstasyonları Silah Yüklü “Beast Mode”da Uçarken
F-35A’nın stealth miktarı RCS olarak ne kadardır? Elbette açık kaynakları kullanan kişilerin tam olarak bu bilgileri bilmesi mümkün değildir. En doğru RCS bilgisine ancak gerçek uçağı tam yankısız ölçüm bankosunda (anechoic chamber) test ederek ulaşılabilir. Bununla birlikte ABD Hava Kuvvetleri Görsel-3’de belirtilen harici yükleri olmayan bir F-35A için RCS’i 0.005m2 olarak açıklamıştır. RCS birimini hesaplamaların hasasiyetini kaybetmemek için dB’e çevirirsek RCS -23dB’e karşılık gelir. Bu değer uçağın 360° çepeçevre RCS’nin ortalama olan değeridir. F-35 uçağının 360° her noktasında RCS sabit ve 0.005m2 [-23dB] değildir.
RCS’ye ilişkin ilgi çekici örnekler; Nükleer ve konvansiyonel bombalar taşıma kapasitesine ve stealth özelliğine sahip B-2 Spirit bombardıman uçağı F-16 Viper uçağından 6 kez daha geniş yüzeye sahip olmasına rağmen, B-2’nin RCS’i F-16 Viper’dan küçüktür. Bu arada, ABD Hava Kuvvetleri F-35A’nın RCS’sini 0.005m2 olarak açıklamış olmasına rağmen, F-22’nin RCS değerini açıklamamıştır.
Görsel-3: Böcek, Kuş ve F-35 Dahil Diğer Bazı Uçaklara İlişkin Açıklanmış RCS Değerleri
Bir uçağın Stealth/Hayalet sayılabilmesi için RCS’sinin 0.01 m2 [-20dB]‘den küçük olması gereklidir. Bu durumda Stealth Mode’da olan bir uçağa harici silah yükü ilave edilmesi mevcut Stealth özelliğini yok edecektir. Özetle, “yetersiz gövde içi silah kapasitesi nedeni ile stealth özelliğinden ödün verip harici silah yükü almak zorunda kalmış şekilde “Beast Mode”da uçuş görevleri planlanması zorunluluğu olduğu zaman F-35, dış yüklerle Stealth/Hayalet uçak değildir”.
F-35A’ya 4 adet CBU-103 Demet Bomba kanat altı harici silah yükü olarak ilave edildiğinde atış kontrol radarı X band 8GHz frekansta iken RCS’de minimum ̴6dB artış olmaktadır. Görsel-4’deki “Matlab Tabanlı” simulasyon sonucu, uçağa 4 adet CBU-103 Cluster/Demet Bomba harici silah yükü olarak yüklendiğinde 360° için uçağın ortalama RCS’nin 6.755dB artmış olduğu hesaplanmış olmasına rağmen güvenli bir kabul yapmak amacı ile “6dB” artış referans olarak alınmıştır.
Görsel-4: F-35A, 4xCBU-103 Matlab Tabanlı Simulasyon RCS Değer Artış Miktarı
F-35, harici silah istasyonunda CBU-103’den azami 8 adet taşıyabilir. Yine hesabın güvenli olması için biz 4 adet CBU-103 ile “Matlab Tabanlı” simulasyonunu Görsel-5’de olduğu gibi tamamladık. Bu tür simulasyon yazılımları ile elbette tüm radar echo tiplerini hesaplamak mümkün değildir. Hazırlanmakta olan diğer makalemizde bunun detayları ve nedenlerini açıklayacağız. Bu konuya netlik getirmek için şimdilik şunu söyleyebiliriz; Literatür gerçek RCS değerinin bu tür simulasyon programlarının sonucundan daha fazla olduğuna işaret etmektedir2. Nedeni simulasyon tekniğinde tüm echo tiplerinin hesaplanamaması, sadece optik yansıma karekterinde olan radar echolarının hesaplanır olmasıdır. Uçağa harici silah yükü olarak 4 adet CBU-103 takıldığında gerçek RCS farkının bu verilere göre 8÷10 dB seviyesine geleceği öngörülebilir. Bu açıdan “Matlab Tabanlı” simulasyon sonrası yapılan 6dB farkın kabulü güvenilir değer olduğu kıymetlendirilmektedir.
2 Simulasyon programı literatürde Physical Optics denilen metodu kullanarak hesap yapmaktadır.
Görsel-5: F-35A, Harici Silah Yükü 4xCBU-103 ve Boş iken Simulasyon Modeli
5’inci nesil bir diğer savaş uçağı olan F-22 ise harici silah yükü almamaktadır. F-22’nin muharebe görevi dışında, seyrüsefer yaptığında sadece harici yakıt tankı taşıdığı görülmüştür. F-22 gövde içinde 6 adet AIM-120 AMRAAM füzesi taşımakta, taşıma imkanı olmasına rağmen 4 adet kanat altı harici AIM-120 AMRAAM yükü ile uçuş yapmamaktadır. Nedeni harici yüklerin F-22 için çok önemli olan Stealth/Hayalet özelliğini azaltmasıdır.
Bunun yanında RCS değeri çok büyük olan F-15EX, tamamı gövde dışı silah istasyonlarında 12 adet AIM-120 AMRAAM taşıyabilmektedir. F-22’nin bunun yarısı kadar AIM-120’yi gövde içinde taşımasındaki sebep RCS’i hiçbir şekilde artırmama arzusudur.
8GHz Frekansta X bandında yayın yapan S-400’ün Atış Kontrol Radarı Grave Stone 92N6, harici silah yükü 4 adet CBU-103 olan veya harici silah yükü olmayan F-35A’yı acaba hangi mesafelerden radarında kilitleyebilir? S-400’lerin coğrafi engebelerden bağımsız ve F-35A’ların uygun irtifada uçtuğu kabul edilerek hazırlanan Tablo-1’de görüldüğü gibi; Rus Versiyonu S-400 92N6A için F-35A radar kilit menzili ortalama harici yüksüz 78km, harici yüklü 110km.dir. İhraç Versiyonu S-400 92N6E için F-35A radar kilit menzili ortalama harici yüksüz 41km, harici yüklü 57km dir.
Tablo-1: S-400’lerin F-35 Radar Kilitleme Menzilleri 3–4
“F-35’lerin; Türkiye gibi ihraç versiyon S-400’lere sahip olan bir ülkeden değil, Suriye Hmeymim Üssü ve Görsel-6’da görüldüğü gibi Rusya Kaliningrad civarı Kuzey Avrupa uçuşlarını yaparken Rus S-400’lerine yaklaştığında daha fazla risk altında olduğu anlaşılacaktır”. ABD’nin iddia etmiş olduğu gibi Türkiye’nin envanterindeki S-400’lerin değil, Rus S-400 radarlarının F-35’lerin (eğer hala kaldıysa) sırlarını çoktan elde etmiş olması en görünen gerçekliktir.
3 F-35A’nın RCS değeri olabileceği iddialarında en düşük olan değer.
4 ABD Hava Kuvvetleri (USAF) Resmi bilgisi. Görsel-3.
Görsel-6: Kaliningrad Nivenskoe Hava Üssünde Bulunan S-400 Bataryasının Konumu
S-400’ün gerçek arazi şartlarında hangi menzil ve irtifadan atış kontrol 92N6 radarı vasıtası ile F-35’e füze güdümleyebileceğini, F-35A’nın Kaliningrad’a yapacağı taarruz senaryosu ile simule ettik. F-35A’nın Rus Versiyon S-400’e harici silah yüksüz-yüklü yaklaşması ile irtifa ve menzil simulasyonunu Görsel-7’de açıkladık. İhraç Versiyon S-400’e harici silah yüksüz-yüklü yaklaşması ile irtifa ve menzil simulasyonunu ise Görsel-8’de detaylandırdık.
Görsel-7: F-35A’nın Kaliningrad’daki Rus Versiyon S-400’e Yüksüz-Yüklü Yaklaşması İrtifa ve Menzil Simulasyonu
Görsel-8: F-35A’nın Kaliningrad’daki İhraç Versiyon S-400’e Yüksüz-Yüklü Yaklaşması İrtifa ve Menzil Simulasyonu
ABD Hava Kuvvetleri’nin kendi yayınlarında ve açık kaynaklarda ihraç versiyonu S-400’ün; F-35A’yı 21nmil (39km), F-15EX’in ise ortalamada 195-215mil (315-350km) menzilden tespit edebileceği Görsel-9’da ifade edilmiştir. Yaptığımız simulasyonu ABD Resmi kaynakları da teyid etmektedir. Bununla birlikte Rus versiyon S-400 ABD kaynaklarında belirtilmemiştir. F-35B ve F-35C modellerine göre daha az RCS’si olan harici yüksüz bir F-35A’nin hedef aldığı noktanın yakınında ihraç versiyon S-400 bataryası bulunsa dahi 40km’den daha fazla yaklaşmaması (Standoff) gerektiği Görsel-9’dan da anlaşılmaktadır5.
5Aslında hesap ABD Hava Kuvvetlerinin açıklamasına göre 47km bulunmuş olmasına rağmen, hesabı güvenli hale getirmek için yapılan kabuldür.
Görsel-9: İhraç versiyonu S-400’ün F-35A ve Diğer Uçakları Tespit Etme Menzilleri
14 Aralık 2020 tarihinde Uzun Menzilli Yüksek İrtifa Hava ve Füze Savunma Sistemi S-400’lere ilişkin ABD’nin ve NATO’nun haksız hukuksuz davranışlar ve açıklamalar içerisinde bulunmalarını dikkate alarak tekrar bir açıklama yapan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar; Türkiye’nin bölgesel hava ve füze savunma sistemine ihtiyacı olduğunu belirterek, bununla ilgili çalışmaların 90’lı yıllardan itibaren yapılmaya başlandığını, Türkiye’nin taleplerine olumlu yanıt veren Rusya’dan S-400 sisteminin alındığını söyledi. MSB Akar ayrıca; “S-400’lerin F-35 ile olan etkileşimi ne ise bunu çözmek için biz ABD’lilerle NATO’nun da dahil olduğu ortamlarda konuşmaya, görüşmeye bu sorunları çözmeye hazır olduğumuzu tekrar tekrar söyledik, söylemeye de devam ediyoruz. S-400’lerle alakalı siyasi, ekonomik, teknolojik, uluslararası hukuk bakımından bazı faktörler var. Bütün bunların hepsini ortaya koyuyoruz, bunların hepsini değerlendirip yaptığımız planlarımız var. Bu planlar çerçevesinde faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Herhangi bir tedarik sürecinde kontroller ve muayeneler vardır. Dolayısıyla biz kontrol ve muayenelerimizi yapmaya devam ediyoruz. Türkiye’nin ortağı olduğu F-35’lerle ilgili kararın doğru, makul, mantıklı, uluslararası hukuka, ekonomik ve ticari kurallara uygun olmadığını da tekrar söylüyoruz. Umuyorum, dostlarımız, müttefiklerimiz bu yanlışlarından döneceklerdir” dedi.
ABD’nin S-400’leri öne sürerek iddia ettiği gibi F-35’lerin çalınmamış elde edilmemiş bir sırrı hala kalmış ise Görsel-10’da gösterilen Rus S-400’ler ile F-35’ler reflektör6 kullansa da kullanmasa da Rusya bu sırları önceden zaten elde etmiş olmalıdır. F-35’leri harekat şartlarında reflektör ile S-400 yakınında uçurmak yani daha uzun mesafeden tespit ve vurulabilir hale getirmek mantıklı olmayan bir hareket tarzıdır. Eğer barış şartlarında uçuyor ve Rus S-400 radarlarının F-35’i tespit etmesi sorun değil ise o zaman F-35A’lar da Türkiye’de reflektörle uçabilirlerdi. Ayrıca F-35’lerin sırlarının ABD’nin bizzat kendi içerisinden diğer başka kritik askeri bilgilerle beraber Çin’e aktarıldığı hususları yine ABD kaynakları tarafından da belirtilmektedir7.
6 Uçaktan Radara dönen echolarını arttırıp RCS’yi yükselten bir tür dalga güçlendiricisi.
7 China Knows All About the F-35 and F-22 (Thanks to the Data It Stole) https://nationalinterest.org/blog/buzz/china-knows-all-about-f-35-and-f-22-thanks-data-it-stole-61912
Chinese theft of sensitive US military technology is still a ‘huge problem,’ says defense analyst
Görsel-10: Rusya S-400 Hava Savunma Sistemlerinin Bulunduğu Bölgeler
Rus Versiyon S-400 92N6A GraveStone Radarının RCS 4m2 için 480km’den, İhraç Versiyon S-400’ün RCS 4m2 için 250km’den hedefe kilitlendiğini gösteren resmi bilgi (Not: N harfi, Rusça H olarak yazılır) Görsel-11’de olduğu gibidir.
Görsel-11: Rus Versiyon ve İhraç Versiyon S-400’lerin Hedefe Kilitlenme Menzilleri
F-35A ve F-35C uçaklarının farklı görevler ve konfigürasyonlarda taşıyıp atabileceği tüm dahili ve harici mühimmat yükleri ve istasyonlarını anlatan bilgiler, Görsel-12’dedir. Görselde yer alan mühimmatın, F-35’ler tarafından “hepsinin aynı anda bir görev uçuşu sırasında taşınabileceği anlamına gelmemektedir”. Uçakların dahili ve harici istasyonlarına kaç adet mühimmat aldığı ve toplam kaç kg yük taşınabileceği konusu Görsel-1’de belirtildiği gibidir.
8.
Fakat bugün için bu mühimmat kullanımda olmadığı gibi, Türkiye’nin F-35 programından çıkartılması ile SOM-J standoff mühimmatı gibi rakiplerine göre çok daha iyi maliyet etkin bir mühimmata Türk düşmanı F-35 kullanıcılarının ulaşması artık sözkonusu değildir. SOM-J’ye çok daha maliyetli olan Norveç’in JSM standoff füzesi alternatif olup, F-35 Block-4 versiyonunda eğer planlamada gecikme olmaz ise 2024’den sonra kullanılabilecek durumdadır.
F-35 Block-4 versiyonu ile birlikte kullanılması mümkün olabilecek bir başka standoff mühimmat Küçük Çaplı Bomba-SDB II (Small Diameter Bomb-SDB II) ’dir9. F-35A bu bombadan toplamda 8 adet taşıyabilecektir. 50kg harp başlığı ile daha çok hareketli tank ve zırhlı araç imhasına yönelik olan bu mühimmatın atış irtifasına göre değişmekle birlikte azami 75-10010 km menzili bulunmaktadır.
Birim fiyatı 700.00 dolar olan JSOW’un ağırlığı, birim fiyatı 200.000 dolar SDB II’den 4 kat fazladır. SDB II’nin, stealth’den ödün vermeden gövde içinde taşınması avantaj olmakla birlikte JSOW’un vurabileceği hedeflerden farklı olarak daha çok taktik hedeflere standoff hava desteği tipi taarruzlara uygun olan mühimmat olarak kullanılacağı değerlendirilmektedir. F-35A, toplamda 8 adet SDB II ve 2 adet AIM-120 AMRAAM’ı stealth’den ödün vermeden gövde içinde Block-4 versiyonu ile 2024 yılında veya sonrasında taşıyabilecektir.
8 SOM-J 185km menzili ile SOM A/B’nin F-35’in gövde içine sığması için boyutları küçültülmesi nedeni ile daha az yakıt taşıyabilen, dolayısı ile SOM A/B’den 65km daha az menzilli olan versiyonudur.
9SDM: Small Diameter Bomb.
10Hareket eden hedefler için 75km, sabit olan hedeflere 100km.
Görsel-13: F-16C, Kaliningrad S-400 Bataryasına AGM 158 Temsili Taarruzu
F-35’in bir mucize uçak şeklinde tanıtılması tamamen yanlı ve Türkiye’yi çaresiz göstermek için yapılan bir kara propaganda durumu olsa da F-35’in Stealth özelliği için önlemler alınmalı ve küçümsenmemelidir. Düşmanın imkan ve kabiliyetlerini doğru olarak bilmek esastır. Ne onu küçük görmek, ne de olduğundan güçlü görerek planlamalarımızdan şaşmak zaten doğru bir düşünce yöntemi değildir.
F-35, azami 4 adet AIM-120 AMRAAM Hava-Hava Füzesini gövde içinde taşıyabilmektedir. Her ne kadar JSF F-35 deep strike/derin darbe uçağı olarak hava-yer görevleri için öncelikli kullanılabileceği planlansa bile ifade ettiğimiz nedenlerden dolayı gövde içinde 4 adet AIM-120 AMRAAM ile hava-hava görevi uçmasının daha etkili olacağı değerlendirilmektedir. Bununla bilikte hava-hava görevleri için de F-35’lerde kısıtlamalar vardır. F-35B ve F-35C modellerinde sürat ile ortaya çıkan yapısal problemler nedeniyle Mach 1.3 ile tahditlenmiştir. Özellikle AIM-120 AMRAAM’ları attıktan sonra F-35’lerin takibinde bulunan diğer Mach 2 ve üstü hızlardaki 4’ncü nesil Aktif Faz Dizinli AESA Radarlı (Active Electronically Scanned Array-AESA) savaş uçakları F-35’leri önleyerek tahrip edebilir. F-35 saat 6 istikametinden/arkasından gelecek düşmana AIM-9X atmak isterse kanat altına bu füzeleri yüklemek zorunda kalacak, bu durumda RCS’si yine artacak, takibinde bulunan düşman uçaklarına daha çok radar echosu verecek ve daha uzak menzilden düşman uçağı tarafından kendisine kilit atılmasına sebep olacaktır.
Bu nedenle uçağa gövde içine AIM-9X’deki gibi önde 4 manevra kanadı bulunmayan AIM-132 ASRAAM (The Advanced Short Range Air-to-Air Missile-ASRAAM) Hava-Hava Füzesi entegre edilerek saat 6 istikametinden/arkasından gelen düşman 4’ncü nesil savaş uçaklarına ateş açma imkanı kazandırılmak istenmektedir. F-35 Block-4 versiyonunda olacak şekilde planlanan bu kabiliyet 2024 için hedeflense de gecikmeler olacağı beklenmektedir.
F-35, eğer stealth kalmak istiyor ise AIM-132 ASRAAM ile görev uçuşuna çıktığında yalnızca 2 adet AIM-120 AMRAAM taşıyabilecektir. F-35’lerin bu özellikleri aslında hava-hava görevlerinde avantajlı durumda olabilecek iken özellikle harekat ortamından geri dönüşlerinde 2’inci dalgada gelen Mach 2 ve Mach 2 üstü sürate sahip düşman savaş uçaklarının tehdidine açık kalma riskini oluşturacaktır. ABD Hava Kuvvetleri’nin envanterinde F-22 gibi hava üstünlüğü sağlayacak uçakları bulunduğu için bu riski önleyebilme imkanı olabilir, ABD Deniz Hava Kuvvetleri ise envanterinde düşman uçaklarına hava üstünlüğü kuracak F-22 gibi bir uçağı olmadığı için düşmanın 4’ncü ve gelecekte 5’nci nesil önleme uçakları için çok açık bir tehdit altındadır.
F-35C uçakları ne hava-hava, ne de hava-yer olarak tam yeterli görülmemekte uçaklara ilişkin en çok şikayet açıkladığımız bu nedenlerden dolayı ABD Deniz Hava Kuvvetleri’nden gelmektedir. ABD uzun yıllar F/A-18E/F/G uçaklarını kullanmaya devam edecek görünmekte ve ilave F/A-18 E/F/G uçak siparişleri bundan kaynaklanmaktadır.
b. F-35A ve Diğer Savaş Uçaklarının Mukayeseli Özellikleri:
F-35A ve diğer savaş uçaklarının; RCS, Hava-Hava Radarı, Radar Teknolojisi, RCS 1m2 için hedef tespit menzilleri deniz mili ve kilometre olarak Tablo-2’de verilmiştir. Tablodaki değerler en iyi duruma göre RCS kabulü ile yapılmıştır. Dahili silah yükü ve yakıt taşıdıkları durum için geçerlidir.
1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yani 2023 yılında hangardan çıkması planlanan Milli Muharip Uçağımızın, MMU/TF-X gibi başlangıç ifadeleri yerine azim irademiz ile kararlılığımızı dostta düşmana gösterecek bir simge ve slogan haline gelmesini sağlayacak şekilde Tablo-2’de yer aldığı modelle MMU/TF-23 olarak belirlenmesinin, kod isminin örneğin: Türk Kartalı/Turkish Eagle gibi bir isimle de şimdiden ifade edilmesinin uygun olacağı önerimizdir. Bu düşünce ve önerilerimizle MMU/TF-23 Block-1, Tablo-2’de diğer savaş uçakları arasındaki yerini almaya hak kazanmıştır.
Tablo-2: F-35A ve Diğer Savaş Uçaklarının Mukayeseli Özellikleri
21 Yorum
- Yorumların Sıralanışı
- Yeniden Eskiye
- Eskiden Yeniye
1 cm*2 cm gibi irice bir sinek yada böcek 0,0002 m2 yapar, bu 2cm*5 cm=10 cm2 lik bir böcekse tamam:)
Bu yazıyı yazanı biliyoruz, Kariyerini biliyoruz. Kardaş sen kimsin! Gölgenin ardına sığınma. Kendini açığa çıkar, özgeçmişinden bahset ki, seni teraziye mi yoksa kantara mı koyacağımızı bilelim. Bir konu daha var, ‘eski general’ dediğine göre, Türklükle alakan yok. Çünkü biz onlara ‘general’ değil, ‘paşa’ deriz. Arasında da dağlar kadar fark var!
Tüm bilgisiyarlarda değil, Ruslar kendi iş bilgisiyarlarında ve askeri bilgisiyarlarındada, aviyoniklerde kendi işlemcileri Elbrus-8SB, Elbrus-16 kullanıyor. Çinde aynı şekilde kendi üretip kendi kullanıyor. Bizde kendi işlemcimizin mimarisini hazırlayıp Tayvan’daki fabrikalarda ürettirebiliriz. Böylece içiniz rahat eder
Su-35S’nin 20 kW’lık X bant Irbis E radarına da yer verseydiniz keşke. 0.1 RKA’sı olan nesneyi 90 km uzaktan saptayabiliyor. Ayrıca ABD kaynaklarıın verdiği bilgiyi aynen kabul etmişsiniz. Benim bildiğim kadarıyla F-35 yalnızca burun bölümünden çok düşük gözlenebilirlik (< 0.1 m2) sağlıyor. Ve bu özelliği X ve Ku bant dalgalarda sağlayabiliyor. Yazınızda L, S, VHF dalga boylarında çalışan radarlardan hiç bahsetmemişsiniz. Bildiğim kadarıyla bir nesnenin üzerine gelen ışığı saçabilmesi için o ışığın dalga boyundan daha büyük olması gerekiyor. B-2’nin geniş bir bant aralığında çok düşük gözlenebilirlik sağlamasının nedeni de bu, çok büyük. Carlo Kopp diye bir Avustralyalı profesörün “Assessing Joint Strike Fighter Defence Penetration Capabilities” yazısını okumuştum. Orada çok düşük gözlenebilirlik (VLO) için F-35’in boyutundan başka diğer tasarım sorunlarından da bahsediyor.
Gürkan efendi sen de mandacı zihniyetinle beraber ABD’de Pensilvanya’da yaşarsın.
İşlemci ve çiplerin hangi ülkeden olduğu değil onların oluşturduğu sistemin yazılımı senin kontrolünde ise bağımsız oluyorsun.
Sn.eski general dünyadaki bütün bilgisayarlar da Amerikan şirketi INTEL in ürettiği işlemciler ve diğer bileşenleri kullanıyor.Acaba MMU denilen maket 5.nesil uçağın bilgisayarında hangi işlemci ve çipler kullanılacak? Siz Amerikan karşıtısınız ya! Ben eminim siz kesinlikle Amerikan IPHONE telefon kullanıyorsunuzdur! Millete de ABD karşıtıyım diye hava atıyorsunuz!
Çok teşekkürler. Harikasınız Gurur duyuyoruz. Saygılar
Beyazıt paşa, güzel bir yazı olmuş ama keşke Rusların diğer radarlarından da bahsetseydiniz. Varsayılan S-400 radarlarının yanı sıra Rusların Nebo-M, Nebo-SVU gibi çok yüksek frekanslı radarları çok düşük RCS’li stealth hedefleri uzak mesafelerden tespit edebiliyor. Saydığım radarlar S-400’lere dahil edilebiliyor. Ayrıca Voronezh ve Container gibi Rusların ülkesinde bir çok yere kurduğu sabit ultra yüksek frekanslı radarlarıda var. Rusyanın dışarıya sattığı Rezonans-N radarıda bu sınıfta. Hatta İran F-35’leri bu radarla izlediğini iddia etmiş. Bu saydığım radarlar simüle ve hesap ettiğiniz standoff limitini çok daha fazla arttıracaktır. Eğer bu radarlar S-400’e dahil edilirse çok uzak mesafelerden stealth hedefleri tespit edip standoff dışı bırakabilecektir ve SEAD/DEAD dahil olmak üzere çoğu hamleyi devre dışı bırakacaktır. Eğer gelecekte bir yazı yada makale yazarsanız bu radarlardan da bahsetmenizi umuyorum Beyazıt Paşa, saygılar.
Tesekkurler komutanim. Zevkle okudum. Turkiye’nin 5.nesil savas ucagi yapabileceginden hic bir kuskum yok. Azim kararlilik, kendine guven ve cok calisma gereken tek seydir. Ise basladik, gerisi zaten gelecektir. Arastirmalarinizin, guzel ve aydinlatici yazilarinizin devaminin gelmesi dileklerimle, sonsuz saygilarimi ve sevgilerimi sunarim.
Sen hangi delikten ciktin arkadas? Azmin ve kararliligin onunden hic bir guc duramaz. Bilmiyor musun? Senin gibiler Mustafa Kemal Ataturk’un Istiklal savasi planlarinin islemeyecegini ve en uygun seyin manda olmak oldugunu soylemislerdi. Hepsi yanildi ve tarihin coplugune gomuldu. Eger PKK yada Feto sempatizanisan bu yazini anlarim ancak eger degilsen, ya bir libossun yada kendini hep kucuk goren bati hayrani bir zavallinin tekisin.
Geçen senin yakınından 35mm geçmiş galiba. Bu yazıda onu alalım bunu alalım denilmemiş. T.C, TSK neyin temin edilip edilmeyeceğine hepimizden iyi karar verir.
Bizdeki RF 4 lere 35mm parçacık mühimmat Korkut hava savunma sistemi monte edemezmiyiz, bu şekilde füzelere karşı çığır açacak bir savunma yöntemi olur,karşımızda hiç bir uçak karşı koyamaz
Sayın komutanımızın muazzam çalışmasıyla, vatan ve millet için böylesine değerli makalesiyle milli uçağın önemi bir kez daha kanıtlanmıştır.
Sayın komutanımıza derin sevgi , saygı ve teşekkürler.
Atatürkün askerlerine selam olsun.
her halukarda görünüyor her durumda abd ye uşaklık yaptırıyor her durumda milli uçağımızı üretmeliyiz
esas diğer her durumda A B D dediğinde benim düşmanım olan yaratıktan uzak olmalıyız
Bu arada sevgili Karats komutanim muhtesem bir is cikarmissiniz. Tesekkürler bu bilgi dolu calisma icin. Saygilar.
Teşekkürler ve tebrikler komutanım. Bir Komutan böyle bilgi yüklü olursa bunun gibi makaleler yazar. Diğer komutan yazarlara örnek olmasını dilerim
Duruma bakilirsa su anda yapilacak en iyi hamle SU-57 ucaklari ile birlikte yeni S-500 bataryalari almak MMU lar ve Siper ile Uzun menzilli hava savunma sistemleri gelistirilene kadar. Bunun icinde bu aavrupa birligi sevdasindan vazgecilip Sanghay isbirligine katilmak ve baska isbirliklerine bakmak gerek. .
F-35 hakkında yazılmış bu kadar detaylı ve teknik bir yazıyı okumamıştım.
Pek çok soruya cevap veren bilimsel bir bakış açısı ile hazırlanmış.
F-35’in artıları ve eksileri tarafsız bir gözle değerlendirilmiş.
Tebrikler.
Öncellikle Sayın Tümgeneral BeyazIt KARATAŞ ve Meslektaşım Mak. Müh Fazıl ALTAYA yapılan simülasyon çalışmaları için çok teşekkürler yapılan simülasyon da S-400 ile F- 35A baştan sona kadar okudum, bu konuyu basından beri takıp etmekteyim şimdiye kadar edindiği intiba F – 35 uçakların dizaynında bir problemlerin olduğu üretici firmalar kabul etmekteler biz hala neden daha almaya çalışıyoruz anlamıyorum, Ülkemiz dört taraftan tehdit altında onun için bir an önce S- 400 aktif hale getirmek F- 35 uçakları için de ödediğimiz parayı geri almak olmalı bu bilgileri devletimizi biliyor olmalı ayrıca Siyasi partilere iletilmesi daha hayırlı olacağı kanaatindeyim saygılarımla
Türkiye’ye saldıranların bir diğer çelişkisi de, bir yandan İsrail’in F35’in sırlarını korumak için uçaklara radarda görünür plakalar taktığının iddia edilmesi, bir yandan da Suriye’de S-400’lere görülmeden uçtuğunun iddia edilmesidir.
Türkiye geçmişte hiç süpersonik bir jet uçağını özgün bir şekilde tasarlayıp kendisi yüzde yüz üretmemiş.Sadece F-16 savaş uçağının montajını yapmış.Yani 4 .nesil bir savaş uçağını kendisi özgün bir şekilde tasarlayıp üretememiş bir ülkenin 5.nesil bir savaş uçağını özgün bir şekilde tasarlayıp üretmesi beklenemez.Şimdi TAI yada TUSAŞ F-35 deki ileri teknolojileri tek tek kalem kalem icat etmek yani yeni buluşlar yapmak zorunda bu en az 30 ile 50 yıl alır ve başarılı olup olmayacağı bile meçhul.Ama F-35 icat edildi ve yeniden icat etmeye gerek yok! Dünyada teknoloji üretiminde ya teknoloji transferi yada teknoloji hırsızlığı söz konusudur.Ya Koreliler ve Japonlar gibi 5.nesil savaş uçağında ABD nin F-35 i üreten Looched Martin le teknoloji transferi yani know-how alarak yada Ruslar ve Çinliler gibi teknoloji hırsızlığıyla bir 5.nesil savaş uçağı yapabilirsiniz!Türkiye en azından 10 adet F-35 i ABD den teslim alıp sonrasında Rusya dan S-400 ü alsaydı F-35 leri kopyalayıp yani klonlayıp MMU u yani kendi 5.nesil savaş uçağını üretebilirdi! Ama izlenen yanlış politikalar nedeniyle Türkiye bu fırsatı elinden kaçırdı! Lafın kısası Türkiye hiçbir zaman 5.nesil bir savaş uçağı üretemez.Bu bir hayal ve AKP iktidarının Türk Milletini kandırmak için seçtiği bir Maket Proje!Tabi bu yalanlara alet olanlar var.Onların durumu da gerçekten çok acı bir durum! Bu yalanlara inananların durumu ise gerçekten çok komik!