ABD, Irak ve Suriye’den çekiliyor mu?

Hüseyin Vodinalı yazdı… 

1991’de ilk Irak saldırısıyla sınır ötemize yerleşen ve başımıza PKK terörü belasını saran ABD sonunda bölgeyi terk mi ediyor?

Bu yönde önemli bilgiler var ama henüz inanmak için erken.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Morgan Ortagus (isminin saklı tutulmasını isteyerek) 24 Ocak’ta ABD hükümetine ait Arapça haber kanalı El Hurra’ya, Washington ve Bağdat’ın kurulan Yüksek Askeri Komisyon (HMC) kapsamında Amerikan birliklerinin ülkeden çıkışına ilişkin müzakerelerin başlatılması için bir tarih üzerinde anlaşmaya “yakın” olduklarını doğruladı.

Oysa Pentagon Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder, 9 Ocak’taki basın toplantısında, “Şu anda (çekilme konusunda) herhangi bir plandan haberdar değilim.” demişti.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ise 5 Ocak’ta yaptığı açıklamada, ABD’nin Bağdat’ta Haşdi Şabi karargahına yönelik saldırısını kınayarak “Hükümet olarak koalisyon güçlerinin varlığını tamamen sonlandırmak için ikili komisyonu çalıştırmaya başlama sürecindeyiz” demişti.

Dışişleri Sözcüsü Ortagus bu açıklamadan yaklaşık 20 gün sonra Sudani’yi doğrulamış oldu.

Ortagus, “Ağustos 2023’te duyurduğumuz gibi, HMC’nin (oluşumu) ilerlemesini sabırsızlıkla bekliyoruz çünkü bu, ABD’nin bölgesel istikrara ve Irak’ın egemenliğine olan derin bağlılığını yansıtıyor” dedi.

Sözcüye göre Yüksek Askeri Komisyon, IŞİD tehdidi, operasyonel ortam ve Irak güçlerinin yetenekleri de dahil olmak üzere çeşitli faktörlere göre misyonun belirli bir zaman dilimi içinde nasıl gelişebileceğini tartışacak.

Ortagus, “Bunun (İran destekli direniş örgütlerinin) son saldırılarıyla hiçbir ilgisi yoktur. ABD, görüşmeler sırasında kendisini savunma hakkını tamamen saklı tutacaktır” dedi.

Oysa bal gibi ilgisi vardı.

ABD, 7 Ekim sonrası İsrail’e verdiği koşulsuz desteğin bedelini Irak ve Suriye’de ağır ödüyor.

Direniş grupları balistik füzeler dahil olmak üzere bölgedeki ABD üslerine 200’den fazla saldırı düzenledi.

ABD askerleri arasında ciddi kayıplar olduğu belirtiliyor ama Pentagon açıklama yapmıyor.

ABD tarafından bu son teyit, CNN ve Reuters’in Irak’taki ABD üslerine ilişkin yaklaşan görüşmelerle ilgili haberlerin hemen ardından geldi.

Reuters’in haberine göre ABD’nin Irak Büyükelçisi Alina Romanowski, dün Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin’e bir mektup iletti.

Bağdat mektubu “önemli” olarak nitelendirdi ve Başbakan Muhammed Şii el Sudani’nin mektubu incelediğini söyledi.

İngiliz haber kaynağının aktardığına göre üç kaynak, “Bunu yaparak ABD, İran destekli Iraklı militan grupların Irak’taki saldırılarına dayanak olan koşulları kaldırdı” dedi.

Ayrıca kaynaklar, bu görüşmelerin “sonucun belirsiz olması ve ABD birliklerinin geri çekilmesinin yakın zamanda gerçekleşmemesi nedeniyle birkaç ay, hatta daha uzun sürmesinin beklendiğini” iddia etti.

Bağdat, geçen seneden beri ABD’nin topraklarını terk etmesini istiyor.

Bunun için bir meclis kararı da alındı.

Irak, Pentagon’un Halk Seferberlik Birimleri mevzileri üzerinde başlattığı çok sayıda bombalama kampanyasına yanıt olarak ABD birliklerinin çıkış tarihi belirlenmesi yönündeki baskıyı artırdı.

Washington, Irak’ta “IŞİD’le savaşmak” için yaklaşık 2 bin 500 askerinin kaldığını iddia ediyor.

Sudani, 18 Ocak’ta Davos’ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’nda (WEF) NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile yaptığı görüşmede: “Uluslararası koalisyonun varlığının gerekçesi IŞİD’e karşı koymaktı ve bugün bunu yapmıyor aksine Irak devletine yönelik bir tehdit teşkil ediyor” dedi.

İşin ilginç yanı, ABD bu ay başlarında, IŞİD karşıtı Inherent Resolve Operasyonu kapsamında Suriye ve Irak’a 1.500 asker daha konuşlandırılacağını duyurmuştu.

Irak güvenlik kaynakları da ABD Chinook helikopterlerinin IŞİD ve benzeri grupları doğu Suriye’den batı Irak’taki Anbar çölüne taşıdığını ve ülkenin bir “IŞİD canlanmasına” tanık olduğunu doğruladı.

Suriye birlikleri son aylarda IŞİD’in üstlendiği düzinelerce terör saldırısıyla karşı karşıya kaldığından, komşu Suriye de benzer bir canlanmaya tanık oluyor.

Dahası, Washington’un Kürt vekil milis gücü olan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından idare edilen bir hapishaneden 5 bin kadar IŞİD teröristi toplu firar etti.

ABD PLANI: ŞAM İLE PKK’YI BULUŞTURMAK

ABD’nin Suriye planı ise PKK/YPG ağırlıklı SDG güçleri ile Şam yönetimini sözde IŞİD’e, özde Türkiye’ye karşı birleştirmek.

ABD’nin yarı resmi Foreign Policy dergisi 24 Ocak’ta bunu eleştirel bir dille yazdı.

“ABD Suriye’den çekilmeyi –ve bir felaket yaratmayı –planlıyor” başlıklı yazıda şu ifadeler yer aldı:

“Çekilme konusunda kesin bir karar verilmemiş olsa da, Savunma ve Dışişleri bakanlıklarından dört kaynak, Beyaz Saray’ın artık gereksiz olarak algıladığı bir misyonu sürdürme niyetinde olmadığını söyledi. Geri çekilmenin nasıl ve ne zaman gerçekleşebileceğini belirlemek için şu anda aktif iç tartışmalar sürüyor. Geri çekilmenin ABD ve müttefiklerinin Suriye’deki çözülmemiş ve son derece değişken kriz üzerindeki etkisi üzerinde yaratacağı felaket etkisine rağmen, bu aynı zamanda İŞID’e bir hediye olacaktır. Her ne kadar önemli ölçüde zayıflamış olsa da grup, eğer gerekli alan verilirse, aslında Suriye’de yeniden diriliş için hazırlanıyor.”

Foreign Policy, ABD hükümeti içinde bazılarının Suriye’den çekilme planı olarak IŞİD’e karşı SDG ve Suriye yönetimi arasında bir işbirliği anlaşması önerdiğine dikkat çekti.

ABD ANCAK BÖLGE ÜLKELERİNİN İŞBİRLİĞİYLE GİDER

Makaleyi kaleme alan Charles Lister’a göre böyle bir plan “kendi şartları içinde imkânsız.”

“SDG’nin bir kısmı Esad rejimi ile periyodik olarak temas halinde olabilir ama doğal müttefik olmaktan çok uzaklar. Rejim SDG’nin varlığını sürdürmesine asla izin vermez ve Türkiye de kalanları yok etmek için mümkün olan her şeyi yapar.”

CNN’e konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili ise “Biden yönetimi Suriye’deki güçlerini geri çekmeyi düşünmüyor” dedi.

Ben de tüm bu yazılan çizilen iddiaların, İran’ın şerrinden korunmak isteyen ABD’nin yarı diplomatik bir hilesi olduğunu düşünüyorum.

Biden’ın seçim öncesi böyle bir çekilme operasyonu tıpkı Afganistan’daki gibi bir hezimet çağrışımı yapar.

ABD’nin IŞİD’e karşı kullandığı her argüman zaten yalandır.

1980’lerdeki El Kaide’den sonra 2014’te IŞİD’in de kurucusu ABD ve İsrail olduğuna göre ABD’nin çekilme hikayesi sadece son dönemdeki yoğun füze saldırılarına karşı siyasi bir aldatmacadan ileri gitmez.

Esad yönetiminin IŞİD ile birlikte baş düşmanı olan ayrılıkçı ABD destekli Kürt SDG ile anlaşabileceğini düşünmek bile komik.

Tabii tüm bu olan bitende Türkiye’nin Suriye ile inatçı anlaşmama tutumu da büyük rol oynuyor.

Erdoğan yönetimi Şam ile masaya oturmayı reddettikçe sınırlarımızdaki güvenlik her bakımdan riskli olmayı sürdürüyor.

ABD’nin Irak ve Suriye’den çekilmesi için gerçek ve temel koşul, Türkiye, Suriye, Irak ve İran hükümetlerinin bir araya gelmesi ve ABD başta olmak üzere o ve onun tüm vekillerini güç kullanarak göndermesi ve tasfiye etmesidir.